خنک سازی مراکز داده بدون برق الهام از دمای ثابت دریاها
کوتاه کننده لینک: شرکت Highlander طی روزهای اخیر در همکاری با شرکتهای ساخت وساز دولتی چین، اولین کپسول زیردریایی حاوی سرورهای پرقدرت را در نزدیکی بندر شانگهای آماده استقرار کرده است.
به گزارش کوتاه کننده لینک به نقل از مهر؛ گسترش شتابان هوش مصنوعی در جهان باعث افزایش چشم گیر تقاضا برای توان پردازشی شده و به دنبال آن، مصرف انرژی مراکز داده به یکی از دغدغه های اساسی سیاست گذاران فناوری تبدیل گشته است. این مراکز که زیرساخت حیاتی ذخیره و پردازش داده در اقتصاد دیجیتال محسوب می شوند، به شکل میانگین چندین درصد از کل مصرف برق جهانی را به خود اختصاص می دهند و خنک سازی تجهیزات در آنها سهم قابل توجهی از این انرژی را به خود مختص کرده است. در چنین وضعیتی، ناترازی میان رشد تقاضای پردازشی و محدودیت منابع انرژی به تهدیدی برای پایداری زیست محیطی و توسعه دیجیتال تبدیل گشته است. ایده استقرار مراکز داده در اعماق دریا از همین نقطه شکل گرفته است با سودجستن از سرمای طبیعی اقیانوس و حذف احتیاج به سیستم های پرمصرف سرمایشی، مسیر تازه ای برای کربن زدایی در صنعت فناوری اطلاعات بگشاید. تجربه اخیر چین در شانگهای که تلفیقی از مهندسی زیرساختی پیشرفته، سیاستگذاری دولتی و هدف گذاری برای کاهش ردپای کربن است، به عنوان یکی از نمونه های راهگشای این روند جهانی شناخته می شود و می تواند دستاوردهای ژرفی برای آینده اکوسیستم داده و حکمرانی انرژی دیجیتال در سطح بین المللی به همراه داشته باشد.
نوآوری چینی در خنک سازی پایدار مراکز داده
شرکت «Highlander» طی روزهای اخیر در همکاری با شرکتهای ساخت وساز دولتی چین، اولین کپسول زیردریایی حاوی سرورهای پرقدرت را در نزدیکی بندر شانگهای آماده استقرار کرده است. این پروژه با هدف کاهش وابستگی مراکز داده به سیستم های خنک سازی پرمصرف طراحی شده و مقرر است تا اواسط اکتبر در عمق آب های ساحلی این منطقه مستقر شود. به قول یانگ یه، نایب رییس این شرکت، مراکز داده زیردریایی قادر هستند حدود نود درصد از مصرف انرژی در رابطه با خنک سازی را کاهش دهند. به این ترتیب، جریان طبیعی اقیانوسی جایگزین سامانه های پرهزینه سرمایشی می شود و دمای پایدار زیرآب شرایطی ایده آل برای حفظ عملکرد مداوم سرورها فراهم می آورد. این فناوری قبل تر در سال ۲۰۱۸ توسط مایکروسافت در سواحل اسکاتلند آزمایش شد و نتایج موفقیت آمیزی در کاهش مصرف انرژی و افزایش پایداری عملکرد داشت، اما هیچ وقت به مرحله تجاری نرسید. تفاوت تجربه چین در آنست که این کشور با پشتیبانی دولت و تخصیص یارانه های قابل توجه، شامل ۴۰ میلیون یوان برای پروژه مشابه در جزیره هاینان، در راه تبدیل این فناوری به زیرساختی عملیاتی گام برداشته است.
پیوند انرژی تجدیدپذیر و زیرساخت دیجیتال
بر مبنای برنامه ریزی صورت گرفته، پروژه شانگهای حدودا کل انرژی مصرفی خودرا از مزارع بادی فراساحلی مجاور تأمین می کند و بدین سان نمونه ای از اولین مدلهای پیوند مستقیم میان تولید برق پاک و عملیات پردازشی سنگین را نشان داده است. بر اساس اعلام شرکت «Highlander» بالاتر از نود و پنج درصد از برق مصرفی این مرکز از منابع تجدیدپذیر، بخصوص توربین های بادی مستقر در سواحل شرقی چین، تأمین خواهد شد که ظرفیت کل آنها چندین مگاوات برآورد می شود. به اعتقاد کارشناسان، این پیوند میان فناوری سبز و زیرساخت دیجیتال، الگویی نو برای هم گرایی صنعت انرژی و فناوری اطلاعات به وجود می آورد و می تواند مبنایی برای تشکیل شبکه های داده با ردپای کربن نزدیک به صفر باشد. همینطور ساخت کپسول هم با استفاده از مهندسی دقیق و مواد مقاوم در مقابل فشار، دما و شوری بالا صورت گرفته است. علاوه بر این، برای ممانعت از خوردگی در محیط شور دریا، لایه های فولادی با پوشش های چندگانه شامل پولک های شیشه ای و رزین های مقاوم در مقابل اکسیداسیون پوشانده شده اند تا دوام ساختار در بازه ای چند ده ساله تضمین شود. در بخش فوقانی این سازه، یک ماژول خدماتی طراحی شده که از راه نوعی آسانسور به سطح دریا متصل است و امکان بازرسی، تعویض قطعات و نگهداری مستمر را فراهم می آورد. این طراحی یکپارچه، قابلیت بهره برداری مداوم و پایدار مرکز را بدون احتیاج به توقف های مکرر عملیاتی ممکن می سازد.
چالش های زیست محیطی و امنیتی
از منظری دیگر، نگرانی های زیست محیطی درباره ی اجرای این پروژه با وجود مزایای چشم گیر در حوزه کاهش مصرف انرژی، همچنان پابرجا هستند و ابعاد مختلف این نگرانی ها کم کم در مطالعات علمی و ارزیابی های میدانی آشکار می شوند. داده های ارزیابی مستقل «Highlander» از پروژه سال ۲۰۲۰ در منطقه ژوهای نشان داده است که دمای آب پیرامونی کمتر از آستانه های مجاز باقیمانده، اما این نتایج محدود به مقیاس کوچک آزمایشی بوده است. کارشناسانی مانند شائولی رن از دانشگاه کالیفرنیا اخطار می دهند که در مقیاس مگاواتی، گرمای دفع شده از این مراکز می تواند به مساله آلودگی حرارتی، تغییر ترکیب اکولوژیک و اختلال در زنجیره غذایی دریایی منجر شود. همچنین، این تغییرات امکان دارد الگوهای مهاجرتی، رفتار تغذیه ای و زادآوری گونه های دریایی حساس به دما را هم دستخوش دگرگونی کند. اندرو وانت، بوم شناس دریایی از دانشگاه هال، اعتقاد دارد که گرمای انتشار یافته، بخصوص در مناطق کم عمق با تبادل حرارتی محدود، نه تنها می تواند برخی گونه ها را جذب و برخی دیگر را دور کند، بلکه امکان دارد به پدیده تمرکز گونه ای و کاهش تنوع زیستی منجر شود. به قول او، هنوز داده های کافی برای سنجش اثرات بلند مدت این نوع زیرساخت ها بر زیست بوم دریایی وجود ندارد و لازم است پایش های چندساله و مدل سازی های حرارتی دقیق دراین خصوص اجرا شود. در کنار ملاحظات زیست محیطی، تهدیدات امنیتی اجرای چنین طرحی هم قابل چشم پوشی نیستند و طیف وسیعی از خطرات فنی، اطلاعاتی و ژئواستراتژیک را شامل می شوند. پژوهش های مشترک دانشگاه فلوریدا و دانشگاه ارتباطات الکترونیکی ژاپن نشان داده که مراکز داده زیردریایی در مقابل حملات مبتنی بر امواج صوتی در آب، نفوذ از راه ارتعاشات یا حتی اختلالات الکترومغناطیسی ناشی از تجهیزات نظامی دریایی صدمه پذیر هستند. افزون بر این، اتصال شبکه ای میان مرکز فراساحلی و خشکی نیازمند کابل کشی پیچیده و پرهزینه ای است که در معرض خطر قطع فیزیکی، تخریب عمدی یا صدمه های ناشی از جریانات دریایی قرار دارد. این عوامل نه تنها هزینه نگهداری و نظارت را می افزایند، بلکه می توانند پایداری عملیاتی و امنیت داده ها را در سطح ملی و بین المللی تحت تاثیر قرار دهند.
جمع بندی
با وجود همه چالش های مطرح شده در راه اجرای این پروژه بلندپروازانه، مراکز داده زیردریایی را میتوان حلقه ای مهم از زنجیره تحول جهانی در راه کربن زدایی و بهینه سازی مصرف انرژی دانست که تلفیقی از تکنولوژی های جدید مهندسی، سیاستگذاری هوشمند و نوآوری در مدیریت انرژی را در خود جای داده اند. چین با تأکید بر سیاستهای حمایتی، سرمایه گذاری دولتی و سودجستن از ظرفیت انرژی های تجدیدپذیر، تلاش دارد این فناوری را از مرحله آزمایشی به فاز بهره برداری پایدار برساند و به الگویی قابل تعمیم در سطح بین المللی تبدیل کند. در این راه، چالش هایی همچون تضمین پایداری زیست محیطی، تاب آوری سازه ها در مقابل فشار و دما و همینطور ایمنی سایبری داده ها همچون موانع کلیدی به شمار می روند که نیازمند تدوین چارچوب های مقرراتی و نظارتی دقیق هستند. تجربه چین نشان داده است که این مراکز می توانند بجای جایگزینی کامل مراکز داده سنتی، در نقش مکملی راهبردی برای کاهش بار انرژی، افزایش ظرفیت پردازشی هوش مصنوعی و ایجاد تعادل در شبکه های برق عمل کنند. بالاخره، میتوان نتیجه گرفت که مراکز داده زیردریایی در صورت همگامی توسعه این فناوری با استانداردهای جهانی صیانت از محیط زیست و الزامات فنی پایش مستمر، می توانند به یکی از نقاط عطف در گذار صنعت فناوری اطلاعات به دوره ای سبز، کم کربن و کارآمد از منظر انرژی تبدیل شوند که در آن پایداری محیطی و پیشرفت فناورانه به شکل هم زمان تحقق می یابد. به طور خلاصه علاوه بر این، برای پیشگیری از خوردگی در محیط شور دریا، لایه های فولادی با پوشش های چندگانه شامل پولک های شیشه ای و رزین های مقاوم در مقابل اکسیداسیون پوشانده شده اند تا دوام ساختار در بازه ای چند ده ساله تضمین شود. از منظری دیگر، نگرانی های زیست محیطی در رابطه با ی اجرای این پروژه با وجود مزایای چشمگیر در حوزه کاهش مصرف انرژی، همچنان پابرجا هستند و ابعاد مختلف این نگرانی ها کم کم در مطالعات علمی و ارزیابی های میدانی آشکار می شوند. کارشناسانی مانند شائولی رن از دانشگاه کالیفرنیا اخطار می دهند که در مقیاس مگاواتی، گرمای دفع شده از این مراکز می تواند به مسئله آلودگی حرارتی، تغییر ترکیب اکولوژیک و اختلال در زنجیره غذایی دریایی منجر شود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان gph در مورد این مطلب